تفسیر نتیجه ماموگرافی برای تشخیص بیماری سرطان سینه یا توده‌های سرطان سینه از اهمیت زیادی برخوردار شده است. در ماموگرافی از اشعه‌های ایکس برای تصویر برداری از بافت سینه استفاده می‌شود. حدود چند روز طول می‌کشد تا نتایج این تصویر برداری‌ها به شما اعلام شوند. بررسی بافت سینه و تراکم آن در تهیه نتایجی مقبول و مطمئن مهم است. با کمک طبقه بندی BI-RADS پزشکان به ترجمه جواب ماموگرافی می‌پردازند. لازم به ذکر است که افراد باردار به منظور جلوگیری از آسیب رسیدن به جنین توسط اشعه ایکس، بهتر است که ماموگرافی را به پران پس از بارداری و شیردهی منتقل کنند. در ادامه در این باره صحبت خواهیم کرد.
جواب ماموگرافی چند روز بعد آماده می‌شود؟
شما برای این که به تفسیر نتیجه ماموگرافی بپردازید، ابتدا باید منتظر اعلام نتیجه از سوی پزشک باشید. در حالت کلی حدود سه روز تا یک هفته طول می‌کشد تا شما نتیجه آزمایش را دریافت کرده و آن را به دست پزشک برسانید. گاهی ممکن است تهیه این نتایج به زمان بیشتری نیاز داشته باشد. مسلما در این موارد زمان ارائه نتایج به تعویق می‌افتد.
بررسی تراکم پستان در جواب آزمایش ماموگرافی
هر خانمی که ماموگرافی را انجام می‌دهد، می‌بایست خلاصه‌ای از وضعیت تراکم بافت‌های سینه خود را نیز دریافت کند. پستان‌ها از مجاری، بافت پیوندی و لوبول‌ها تشکیل شده‌اند. با تفسیر نتیجه ماموگرافی چگالی پستان مشخص خواهد شد. تراکم دستان طبق طبقه بندی BI-RADS دارای ۴ بخش مختلف است:
- پستانی که مملوء از بافت چربی است.
- پستانی که بافت غددی و فیبری پراکنده دارد.
- پستان با بافت‌های متراکم غده‌ای و فیبری
- پستان بسیار متراکم که باعث می‌شود مشاهده تومور سینه دشوار باشد.
بافت سینه شما در بررسی نتایج ماموگرافی نقش بسیار مهمی دارد. به نظر می‌رسد خانم‌هایی که دارای بافت متراکم پستان هستند نسبت به سایر خانم‌ها ریسک بالایی از سرطان سینه را متحمل می‌شوند. چرا که بافت پستان می‌تواند خود عاملی برای ایجاد سرطان باشد.
مراحل تفسیر ماموگرافی به زبان ساده
ماموگرافی توسط پزشکان و با سیستم ارزیابی ویژه‌ای تفسیر و بررسی می‌شود. از این رو تفسیر نتیجه ماموگرافی قابل اعتماد هستند. اگر بخواهیم به زبان ساده به تفسیر نتیجه ماموگرافی بپردازیم، باید از طبقه بندی طبقه بندی BI-RADS کمک بگیریم. این طبقه بندی به رادیولوژیست‌ها و پزشکان می‌گوید که یافته‌های ناشی از آزمایشات ماموگرافی را چطور باید بررسی و تحلیل کنند. ممکن است در نتایج این آزمایش ترکیب سینه، توده سینه، تومور سینه و عدم تقارن سینه مشخص شوند. پزشک با مشاهده تصاویر ثبت شده می‌تواند به راحتی عارضه سینه شما را تحت بررسی قرار دهد.
طبقه بندی BI-RADS
پزشکان معمولا با استفاده از سیستم‌های استاندارد خود به ترجمه جواب ماموگرافی می‌پردازند. سیستم طبقه بندی BI-RADS یاBreast Imaging Reporting and Data System سیستمی عددی است که نتایج را به شکل زیر طبقه بندی می‌کند:
| طبقه بندی ۰ | طبقه بندی 1 | طبقه بندی 2 | طبقه بندی 3 | طبقه بندی 4 | طبقه بندی 5 | طبقه بندی 6 |
| غیر شفاف بودن تفسیر نتیجه | عدم وجود ناهنجاری بافت سینه | وجود توده‌های خوشخیم در بافت سینه | وجود توده‌های خوشخیم در سینه که نیاز به بررسی دارد | وجود توده‌های در سینه که نیاز به بیوپسی دارد | احتمال بدخیم بودن توده موجود در سینه | سرطان سینه از نوع بدخیم |
طبقه بندی ۰
بر اساس این طبقه بندی که با عدد صفر نشان داده می‌شود، رادیولوژیست متوجه غیر شفاف بودن تفسیر نتیجه ماموگرافی خواهد شد. این عدد نمایانگر آن است که ماموگرافی شواهدی را از وجود یک عارضه در سینه به ثبت رسانده است اما این شواهد واضح و کافی نیستند. در واقع نمی‌توان بیماری را تشخیص داد. بدین منظور ممکن است بیمار مجددا نیاز به ماموگرافی یا سونوگرافی داشته باشد. همچنین ممکن است پزشک شما نتایج ماموگرافی‌های قبلی را با این نتیجه مقایسه نماید.
طبقه بندی ۱
طبق این طبقه بندی، ناهنجاری خاصی که نشان دهنده سرطان باشد در ماموگرافی وجود ندارد. در اصل نتیجه این آزمایش منفی است و بیمار سالم است. پس جای نگرانی وجود ندارد.
طبقه بندی ۲
طبقه بندی دوم در تفسیر جواب ماموگرافی نشانگر وجود توده‌های خوشخیم در بافت سینه است. یعنی نشانه‌ای از سرطان سینه وجود ندارد اما این طور هم نیست که هیچ توده‌ای در سینه وجود نداشته باشد. یافته‌هایی که در طبقه دوم تقسیم می‌شوند، با قاطعیت کامل در مورد توده‌های خوشخیم سینه صحبت می‌کنند. پس مشکوک نیستند و یافته‌های آن‌ها در سوابق بیماری یک فرد ذکر خواهد شد.
طبقه بندی ۳
تعریف طبقه بندی سوم نیز وجود توده‌های خوشخیم در سینه اما بهتر است بیمار در آینده‌ای نه چندان دور مجددا ماموگرافی انجام دهد. این یافته‌ها نشان می‌دهند که ممکن است توده‌های خوشخیم موجود در سینه باعث ایجاد سرطان در سینه بشوند. البته امکان تغییر یافته‌ها وجود ندارد اما باید شواهد به دست آمده بررسی بشوند تا در نهایت بیماری یک فرد تشخیص داده شود. در این حالت بیمار باید ماموگرافی را مجددا انجام دهد.
طبقه بندی ۴
طبق طبقه بندی چهار از تفسیر نتیجه ماموگرافی پزشکان بافت مشکوکی را در سینه تشخیص داده‌اند. پس بیمار باید بیماران بیوپسی انجام دهند. در این حالت پزشکان به قطعیت نمی‌توانند بگویند که یک فرد سرطان دارد یا نه، اما لازم است که مجدداً آزمایشات جدیدی انجام شوند تا پزشک موفق به تشخیص سرطان باشد.
طبقه بندی ۵
در طبقه بندی پنجم از بررسی نتایج ماموگرافی احتمال بدخیم بودن توده موجود در سینه وجود دارد. در این موارد ۹۵ درصد احتمال وجود دارد تا سرطان یک بیمار بدخیم باشد. پس باید بلافاصله بعد از آن بیوپسی انجام شود.
طبقه بندی ۶
در ششمین طبقه بندی از نتایج ماموگرافی مشخص می‌شود که بیمار به سرطان سینه از نوع بدخیم مبتلا است. در این شرایط بیماری مشخص می‌شود و باید درمان انجام گیرد. پزشکان برای مشخص کردن میزان پاسخگویی درمان سرطان نیز از نتایج این مرحله ماموگرافی کمک می‌گیرند.